Saturday, June 22, 2013

กรณีข่าวลือในหลวงถูกจับ มีนาคม 2495

June 27, 2012





Timeline Photos



ถ้ามีเวลา ผมค่อยเขียนเล่าเรื่องนี้โดยละเอียดอีกที่ วันนี้ ขออธิบายย่อๆ ประกอบภาพนี้ ที่เอามาจาก นสพ.สยามรัฐ รายวัน ฉบับวันที่ 16 และ 18 มีนาคม 2495

คือในต้นเดือนมีนาคม 2495 ได้เกิดวิกฤติการเมือง ความขัดแย้งระหว่างรัฐบาลของ จอมพล ป กับราชสำนัก อย่างแหลมคม จนนำมาซึง "ข่าวลือ" เรือ่งในหลวงถูกจับ จนรัฐบาล ต้องออกแถลงการณ์ออกมาชี้แจง (ดังภาพ)

ความขัดแย้งนี้ เกิดขึ้นมาตั้งแต่ปลายเดือนพฤศจิกายน 2494 ต่อต้น ธันวาคม 2495 เมื่อ "คณะรัฐประหาร 2490" หรือกลุ่มที่ให้การสนับสนุนจอมพล ป ในขณะนั้น (ผิน-เผ่า-สฤษดิ์) ทำการ "รัฐประหารตัวเอง" เมื่อ 29 พฤศจิกายน 2495 เพียง ไม่กี่วัน ก่อนที่ในหลวงจะเดินทางเข้าประเทศไทย (ขณะเกิดรัฐประหาร เรือที่ทรงโดยสาร กำลังอยู่ในอ่าวไทยแล้ว ทรงมาถึงท่าเรือกรุงเทพ วันที่ 3 ธันวาคม 2495)

หลังจากนั้น ก็เกิดเป็นความขัดแย้งระหว่างฝ่ายรัฐบาล กับราชสำนัก อย่างเข้มข้น โดยรวมศูนย์ที่ประเด็น รัฐธรรมนูญ 10 ธันวาคม 2475 ที่ฝ่ายรัฐบาลเอามาประกาศใช้ใหม่ มีการ "เจรจา" ในเรื่องเนื้อหาของรัฐธรรมนูญนี้ว่า ควรเป็นอย่างไร (ในหลวงทรงส่งเอกสาร "พระราชวิจารณ์" ร่างรัฐธรรมนูญ 2475 แก้ไขเพิ่มเติม 2495 ให้รัฐบาลด้วย)

ในที่สุด ก็มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญ 2475 แก้ไขเพิ่มเติม 2495 นี้ เมื่อวันที่ 8 มีนาคม 2495

ปรากฏว่า ตอนแรก ในหลวงจะไม่ทรงเสด็จมาร่วมพิธี "พระราชทานรัฐธรรมนูญ" ที่รัฐบาลประกาศไปแล้วว่า จะมีขึ้นในวันที่ 8 มีนาคม จนรัฐบาลต้องประกาศเลื่อนหมายกำหนดการออกไปในนาทีสุดท้าย ในทีสุด เผ่า ต้องเดินทางไปหัวหิน เข้าเฝ้า "กราบบังคมทูล" ให้ทรงเสด็จให้ได้ ในที่สุด ก็ทรงเสด็จ และรัฐบาลก็ประกาศ ว่า พิธีจะมีตามเดิม (วงการทูตฝรังในกรุงเทพตอนนั้น มีการพูดถึงการประกาศเลือนแล้ว ไม่เลื่อน นี้ กันมาก)

หลังพระราชพิธี "พระราชทานรัฐธรรมนูญ" ผ่านไป ได้ประมาณสัปดาห์เศษ ก็เกิดปัญหาขึ้นอีก คือ ในพระราชพิธีเปิดสมัยประชุมสภาผู้แทนราษฎร ที่ปกติ ในหลวงจะเสด็จมาทรงเปิดด้วยพระองค์เอง (หากอยู่ในประเทศ) ก็ไม่มีการเสด็จ ทีสำคัญ เป็นที่ "ฮือฮา" มากคือ ปกติ หากพระมหากษัตริย์ไม่ทรงเสด็จ และทรงมอบให้ผู้อื่นทำพิธีเปิดแทนพระองค์ ก็จะมี "พระราชดำรัส" เปิดสมัยประชุมสภา พระราชทานมาให้อ่านในพิธี (สมัยนั้น พระราชดำรัส เช่นนี้ รัฐบาล เป็นผู้ร่าง แล้วส่งให้ราชสำนักดู)

แต่ปรากฏว่า ในพิธีเปิดจริง จอมพล ป กลับเป็นผู้กล่าวสุนทรพจน์เปิด ในนามของ จอมพล ป เอง (ไมใช่มีการอ่านพระราชดำรัสเปิด ตามปกติ)

ในปริบทเช่นนี้เอง ก็มีการปล่อยข่าวลือในพระนครว่า ในหลวงทรงถูกจับ ซึ่งผมเข้าใจว่า เป็นการปล่อยข่าวมาจากทางพวก "นิยมเจ้า" (ในประวัติศาสตร์กาเรมืองไทย การปล่อย "ข่าวลือ" ทางการเมือง เป็นฝีมือพวก "นิยมเจ้า" เกือบทั้งนัน เช่น ข่าวลือเรื่อง ร.8 ถูกลอบยิงจากด้านหลังพระเศียร หรือ ข่าวลือ ก่อน 14 ตุลา เรื่อง ประภาส ขัดแย้งกับในหลวง-พระราชินีหรือ ณรงค์ ประกาศจะตั้งตัวเป็นประธานาธิบดีคนแรก ในระหว่างไปปราบคอมมิวนิสต์ที่่หินร่องก้า เป็นต้น)

จนรัฐบาลจอมพล ป ร้อนตัว ต้องออกมาเป็นแถลงการณ์ ดังที่ผมนำข้อความมาให้ดูนี